Chrapanie jest zjawiskiem, które przeszkadza nie tylko osobie chrapiącej, ale nierzadko również jej najbliższemu otoczeniu. Coraz częściej diagnozowane dotyczy coraz większej liczby pacjentów. Jest to zjawisko, które może przyczyniać się do znacznego pogorszenia jakości snu, a co z tym związane także nastrojem w trakcie następnego dnia. Wiele osób uważa, iż jest to problem, z którym ciężko walczyć, a nawet jeśli podejmie się te walkę, jest się z góry skazanym na porażkę. Nic bardziej mylnego. Już od końca lat 90 z powodzeniem stosuje się procedury medyczne z użyciem światła laserowego, w wyniku których uzyskuje się pełny sukces kliniczny. Zabiegi są mało inwazyjne z minimalnym ryzykiem wystąpienia powikłań, prawie bezbolesne, nie trzeba się do nich odpowiednio przygotowywać, a efekt jest niekiedy zdumiewający. Czy zatem można wyleczyć chrapanie? Czy można polepszyć swój komfort snu? Czy laser jest do tego odpowiednim narzędziem? Oczywiście, że tak i to nie tylko odpowiednim, ale przede wszystkim skutecznym.
Nawykowe chrapanie jest problemem naprawdę dużej liczby osób, zarówno mężczyzn (choć tych częściej), jak i kobiet. Częstość występowania tego problemu rośnie wraz z wiekiem. Również większa świadomość pacjentów powoduje, iż jest to problem coraz częściej diagnozowany, również w Polsce. Głównie jest problemem społecznym, ponieważ z reguły nie można ukryć go przed najbliższym otoczeniem, budzi lęk przed spaniem w miejscach publicznych, np środkach transportu, ale także może wiązać się z poważniejszymi problemami ogólnoustrojowymi. Chrapanie może wiązać się z zaburzeniami oddychania, takimi jak: bezdech senny lub poważnymi zaburzeniami snu, mającymi wpływ na codzienne funkcjonowanie osoby cierpiącej na objaw chrapania. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, iż chrapanie to nie tylko nieprzyjemne i denerwujące dźwięki, które czasami mają takie natężenie, że budzą wszystkich wokół, ale często to objaw obturacyjnego zwężenia dróg oddechowych. Konsekwencją niedrożności dróg oddechowych jest zbyt mała ilość dostarczanego do organizmu tlenu wpływająca na funkcjonowanie m.in.: mózgu czy serca. Osoby chrapiące często budzą się nie tylko niewyspane, ale po prostu zmęczone, zgłaszają spadki koncentracji i zmniejszone umiejętności myślenia analitycznego. W wielu badaniach klinicznych wykazano, iż u osób borykających się z tego typu problemami podczas snu widoczne są ogniskowe zmiany mózgowia w obrazach tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego głowy. Jak widać nie jest to błahy problem i zawsze należy go skonsultować z lekarzem, a nierzadko podjąć odpowiednie leczenie.
Chrapanie – przyczyny, konsekwencje
Pierwotne chrapanie zaliczane jest obok obturacyjnego bezdechu sennego i zespołu oporu górnych dróg oddechowych do zaburzeń oddychania podczas snu. Prawidłowy proces oddychania we śnie gwarantuje m.in. odpowiednio drożna dolna część górnych dróg oddechowych. Warunkuje ją prawidłowe napięcie mięśni gardła, podniebienia miękkiego i języka. Niektóre struktury dolnych i górnych dróg oddechowych są wsparte przez budulec kostny bądź chrzęstny, który jest odpowiedzialny za utrzymanie stabilizacji poszczególnych elementów. Jednakże występują również struktury składające się tylko i wyłącznie z tkanek miękkich, których stabilizacja zależy jedynie od prawidłowego napięcia mięśni. Konsekwencją obniżonego napięcia tych mięśni jest stan zwężenia dróg oddechowych. Nieprawidłowy przepływ powietrza powoduje wibracje tkanek miękkich struktur dróg oddechowych, które są słyszalne właśnie jako chrapanie. Dodatkowo możemy mieć do czynienia z krótkimi całkowitymi zwężeniami dróg oddechowych, prowadzącymi do obturacyjnych bezdechów sennych – najpoważniejszego powikłania związanego z chrapaniem. Niestety obserwowanego u większości osób zgłaszających chrapanie. Często osoby, u których zdiagnozowano występowanie bezdechu sennego nieświadomie przebudzają się na bardzo krótki czas, wtedy napięcie tkanek miękkich się normalizuje i dopiero wtedy zasypiają. W zależności od nasilenia problemu w ciągu nocy może dochodzić do kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu takich przebudzeń.
Osoby borykające się z problemem chrapania, bezdechami sennymi często zgłaszają różnego rodzaju objawy związane z utrudnionym codziennym funkcjonowaniem. Do zgłaszanych symptomów należą m. in.: senność w ciągu dnia, zaburzenia koncentracji i funkcji poznawczych, bóle głowy o różnym nasileniu, ciągłe zmęczenie, obniżenie nastroju, a nawet depresję. U osób ze zdiagnozowanymi epizodami obturacyjnych bezdechów sennych nierzadko obserwuje się także poważne powikłania ogólnoustrojowe, takie jak: powikłania sercowo – naczyniowe, mózgowo – naczyniowe, zwiększoną częstość występowania cukrzycy typu II czy nadciśnienie tętniczego.
Chrapanie – leczenie
Wystąpienie u pacjenta objawów chrapania zawsze jest powodem do konsultacji lekarskiej, opierającej się przede wszystkim na gruntownym wywiadzie (istnieją pomocne kwestionariusze obrazujące nasilenie objawów) i badaniu fizykalnym. Kolejnym etapem jest dokładna diagnostyka i znalezienie nieprawidłowości powodujących te nieprzyjemne objawy. Należy pamiętać, iż to lekarz na podstawie zebranych danych podejmuje decyzję co do możliwości i metod leczenia. Decyzja ta jest zależna od wielu czynników, a każdy przypadek jest traktowany indywidualnie i jednostkowo. Dodatkowo każdemu pacjentowi zaleca się zmianę stylu życia i pozbycie się nieprawidłowych nawyków, np: zbilansowaną zdrową dietę, unikanie kofeiny, alkoholu, środków nasennych czy rzucenie palenia papierosów. Takie działanie sprzyja szybszemu uzyskaniu pożądanych efektów leczenia i ich utrzymaniu. Wybór właściwych dla pacjenta metod leczenia zależny jest od wielu czynników, ale przede wszystkim od rodzaju i dokładnej lokalizacji nieprawidłowości. Jeśli zachodzi taka konieczność osoba jest kwalifikowana do mniej lub bardziej inwazyjnego leczenia chirurgicznego, które w danym przypadku jest jedynym możliwym i efektywnym rodzajem pomocy. W zależności od umiejscowienia patologii pacjent poddawany jest odpowiednim procedurom u specjalistów z danej dziedziny chirurgii. W innych przypadkach zaleca się zastosowanie minimalnie inwazyjnej terapii z użyciem technologii laserowej.
Chrapanie – leczenie laserowe
W przypadku chrapania i obturacyjnych bezdechów sennych medycyna dąży do stosowania metod jak najmniej inwazyjnych dla pacjenta. Przykładem takich metod leczenia w tym przypadku są zabiegi z zastosowaniem światła laserowego. Zaletą zastosowania tego typu procedur jest zminimalizowanie ryzyka powikłań, z którymi pacjent i personel medyczny mają do czynienia w przypadku tradycyjnych zabiegów chirurgicznych. Okres rekonwalescencji jest bardzo krótki, a często ogranicza się jedynie do odczucia przez pacjenta niewielkiego dyskomfortu bezpośrednio po zabiegu. Sam zabieg trwa około 30 – 40 minut i nie wymaga zastosowania znieczulenia. Zabiegi z użyciem światła laserowego nie wymagają wcześniejszego przygotowania ze strony osoby poddającej się leczeniu. Jedynym przeciwwskazaniem do podjęcia terapii są stany zapalne i infekcje w obrębie dróg oddechowych. Należy pamiętać, iż cały proces terapeutyczny składa się z serii ok. 4 zabiegów, w trakcie których naświetlaniu ulegają odpowiednie struktury anatomiczne: przedni i tylny łuk podniebienno – językowy wraz z migdałkami oraz podstawa języka wraz z bocznymi obszarami. W trakcie pojedynczego zabiegu wiązka światła laserowego działająca na daną strukturę podniebienia miękkiego powoduje powstawanie liniowych zrostów, które usztywniają tkanki i miękkie i niejako je unoszą w płaszczyźnie pionowej. W konsekwencji usunięta zostaje przyczyna niedrożności dróg oddechowych, co zapobiega powstawaniu wibracji tkanek (a co z tym związane powstawaniu dźwięku chrapania) i bezdechów sennych. Pacjenci odczuwają natychmiastową poprawę jakości snu i komfortu życia codziennego. Zgłaszają ustąpienie objawów ogólnoustrojowych i polepszenie ogólnego samopoczucia. Jest to bezpieczna i szybka metoda eliminacji lub zredukowaniu nasilenia problemów, jakim są pierwotne chrapanie i obturacyjne bezdechy senne. Zastosowanie technologii laserowej jest dla pacjenta jedną z najlepszych metod leczenia, posiadającym wiele zalet w porównaniu do innych rodzajów procedur medycznych. Należy jednak zaznaczyć, iż kwalifikacja do tego typu leczenia jest zależna od procesu diagnostycznego i decyzji lekarza.
Jak widać problem chrapania jest problemem niezwykle złożonym, trudnym i mającym niekiedy bardzo poważne powikłania ogólnoustrojowe, z których często osoby borykające się z tym nie zdają sobie sprawy. Z reguły rozpatrujemy tę nieprawidłowość, jako problem społeczny, ciężki do zniesienia dla osób z najbliższego otoczenia, a tak naprawdę jest to poważny objaw dla osoby chrapiącej, nierzadko mający dla jej zdrowia poważne konsekwencje. Każdy przypadek chrapania powinien być skonsultowany przez lekarza. Odpowiednia diagnostyka i wywiad w kierunku występujących objawów dają możliwość określenia najlepszej metody leczenia. Jeszcze do niedawna jedynymi rozwiązaniami dla tej jednostki chorobowej, które proponowała medycyna, były metody inwazyjne, wymagające hospitalizacji i interwencji chirurgicznej. Dzisiaj jedną z najlepszych proponowanych metod jest zastosowanie terapii światłem laserowym. Metody szybkiej, skutecznej i co najważniejsze wiążącej się z minimalnym ryzykiem powikłań. Nie wymagającej pobytu w szpitalu i specjalnego przygotowania, po której pacjent jest w stanie prawie natychmiast wrócić do normalnego funkcjonowania i codziennych trybu życia. Okolica zabiegowa nie wymaga również specjalnych czynności pielęgnacyjnych. Pełny efekt pozabiegowy jest odczuwalny już kilka miesięcy po zakończeniu całej serii zabiegów. Komfort snu i jakości życia pacjenta po zastosowanym leczeniu z użyciem technologii laserowej jest nieporównywalny do tego sprzed zabiegu. Dlatego też tak wiele zalet zastosowania tej metody czyni ją najlepszą dla większości pacjentów cierpiących na pierwotne chrapanie i obturacyjne bezdechy senne.
