Czym jest obrzęk twarzy i jak z nim walczyć?

Opuchlizna twarzy – czy należy się martwić?

Obrzęk twarzy jest spowodowany gromadzeniem się płynu w tkankach. Najczęściej zauważamy go w obrębie warg, powiek czy policzków. Do grona wspólnych objawów obrzęku twarzy możemy zaliczyć zaczerwienienie, ból, a czasami nawet symptomy ze strony układu oddechowego, takie jak świszczący oddech czy nawet problemy z oddychaniem.

Warto zauważyć, że pojawienie się powyższych czynników nie zawsze jest powodem do niepokoju. Niemniej jednak, jeśli doświadczymy obrzęku twarzy wraz z trudnościami z oddychaniem, wówczas niezwłocznie powinniśmy poszukać pomocy medycznej. Taka sytuacja może być następstwem wielu groźnych chorób, w tym wstrząsu anafilaktycznego, który występuje m.in. po spożyciu pokarmów, na które jesteśmy uczuleni.

Przyczyny opuchlizny twarzy

Opuchlizna twarzy to niezwykle szerokie pojęcie w dziedzinie medycyny. Wpływ na to ma mnogość chorób, których jednym ze współistniejących czynników jest właśnie obrzęk twarzy. Poniżej skupimy się na wielu przykładach, których efektem może być właśnie obrzęk twarzy.

Obrzęk powiek wywołany alergicznym zapaleniem spojówek

Alergiczne zapalenie spojówek to jeden z czynników mogących powodować obrzęk twarzy. Jest to stan zapalny, który pojawia się na skutek uczulenia na alergeny. Charakterystycznymi objawami w przebiegu choroby jest m.in. opuchnięta twarz, spojówki czy powieki. Dodatkowo, niektórzy pacjenci zgłaszają uczucie nieprzyjemnego świądu oraz przekrwienie spojówek.

Zapobieganie alergicznego zapalenia spojówek sprowadza się głównie do unikania kontaktu z alergenem. Leczenie polega natomiast na stosowaniu zimnych okładów, które przykłada się w obrębie obszarów zapalnych oraz stosowania leków przeciwzapalnych i przeciwhistaminowych. Niekiedy stosowane są również steroidowe krople do oczu oraz masaż kostkami lodu. Co ważne, istotne jest, aby nie trzeć oczu, ponieważ może to prowadzić do zaostrzenia choroby.

Wstrząs anafilaktyczny

Wstrząs anafilaktyczny, inaczej nazywany jako anafilaksja, to ciężka reakcja alergiczna na alergen. Objawy mogą wystąpić nawet w momencie zjedzenia z pozoru błahych produktów, np. świeżego ogórka, orzechów czy białka kurzego. Niestety, bez uprzednich testów alergicznych niekiedy trudno wykluczyć konkretne pokarmy.

Anafilaksja to niezwykle szybko postępujący, nagły przypadek medyczny, połączony z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi. Objawy zwykle pojawiają się krótko po ekspozycji na alergen i mogą okazać się śmiertelne. Opuchlizna jest jednym z czynników występujących podczas wstrząsu. Opisywana sytuacja wymaga niezwłocznej pomocy medycznej i podania adrenaliny.

Zmęczenie

Obrzęki twarzy nie zawsze muszą sugerować, że w naszym organizmie toczy się proces zapalny. Tak zwane wory pod oczami czy opuchnięta twarz rano mogą być efektem zwykłego zmęczenia. Z pewnością wiele razy odczuliśmy na własnej skórze trudy nieprzespanej nocy, będące wynikiem napiętego grafiku czy nieplanowanej imprezy, na której spożywanie alkoholu nie było niczym nadzwyczajnym.

W przytoczonych przypadkach wydaje się, że leczenie obrzęku z reguły nie wymaga interwencji lekarskiej. Świetnie sprawdzą się natomiast czynności, takie jak użycie zimnej wody do przemycia twarzy, szklanka schłodzonego mleka czy wybór różnego rodzaju aktywności fizycznej.

Obrzęk naczynioruchowy

Obrzęk naczynioruchowy, inaczej obrzęk Quinckego, jest to obrzęk spowodowany reakcją alergiczną, w której najczęściej zgłaszanymi objawami są swędzenie, obrzęk całej twarzy oraz wysypka podobna do tej, która występuje w przebiegu pokrzywki. Pacjenci z reguły nieco rzadziej skarżą się na inne symptomy, takie jak np. skurcze żołądka.

Warto zauważyć, że łagodny przebieg choroby nie zawsze wymaga leczenia, chociaż niewątpliwe należy na bieżąco monitorować sytuację oraz starać się unikać alergenu odpowiedzialnego za wspomniane objawy. Do domowych sposobów radzenia sobie z problemem można zaliczyć np. zimne okłady, które stosuje się w miejscu powstania objawów.

Pośród wszystkich pacjentów mogą zdarzyć się osoby z umiarkowanym lub ciężkim przebiegiem, które powinny jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. W ich przypadku może wystąpić konieczność podania epinefryny czy leków przeciwhistaminowych.

Zespół Cushinga

Zespół Cushinga jest definiowany jako zbiór objawów związanych ze zwiększonym poziomem glikokortykosteroidów we krwi. Inaczej mówiąc, może pojawić się w momencie, gdy nasz organizm wytwarza zbyt dużo hormonu kortyzolu. Istotne jest to, że osoby z zespołem Cushinga mają tendencję do posiadania obrzęków twarzy. Ponadto, charakterystyczna jest skłonność do pękania skóry oraz nadmierne, gęste owłosienie ciała.

Najczęstszą przyczyną choroby jest długotrwałe podawanie konkretnej grupy leków przeciwzapalnych, stosowanych m.in w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów oraz nadmierna synteza kortyzolu przez nadnercza. Leczenie obrzęku całej twarzy, ale też innych objawów związanych z chorobą, sprowadza się do eliminacji objawów i podania odpowiednich leków.

Niedoczynność tarczycy

Opuchlizna twarzy może pojawić się również, gdy mówimy o niedoczynności tarczycy. Jest to stan, w którym nasza tarczyca produkuje niewystarczającą ilość hormonów w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Przyjmuje się, że najczęściej narażone są kobiety oraz osoby starsze.

W przypadku niedoczynności tarczycy możemy mówić o kilku rodzajach objawów i stopniach nasilenia. Najłagodniejszy przebieg ma subkliniczna niedoczynność tarczycy, w której możemy spotkać się z objawami, takimi jak ból głowy oraz wahania nastroju. Poza nią, można wyróżnić również utajnioną oraz pełnoobjawową niedoczynność tarczycy. Ostatni wariant charakteryzuje się największymi niedogodnościami. Pacjenci mogą narzekać nie tylko na ból głowy czy obniżony nastrój, ale też obrzęki w obrębie twarzy, zaparcia, przyrost masy ciała oraz inne objawy związane z ogólnym samopoczuciem, w tym rzutujące na życie seksualne.

Niedoczynność tarczycy jest chorobą wymagającą postawienia odpowiedniej diagnozy i wdrożenia leczenia. Wszelkie objawy powinny być skonsultowane z lekarzem, który zadecyduje o dalszej ścieżce postępowania. Niemniej jednak najczęściej pacjent otrzymuje odpowiednie sterydy, które przyczyniają się do odpowiedniej regulacji organizmu.

Zapalenie zatok

Opuchlizna twarzy może być związana również z zapaleniem zatok. Co więcej, infekcja błony śluzowej nosa może powodować również obrzęk wokół nosa i oczu, czasami połączony z kaszlem, zmęczeniem, gorączką oraz katarem.

W momencie, gdy objawy nie są nazbyt dokuczliwe, wówczas z opisywanym problemem możemy radzić sobie domowymi sposobami, które obejmują regularne uzupełnianie płynów, stosowanie ciepłych okładów i terapii parowej. Dodatkowo, można zaopatrzyć się w dostępne bez recepty środki wykrztuśne czy przeciwbólowe. Te drugie pomogą nam w momencie, gdy dręczy nas ból głowy.

Warto zauważyć, że jeżeli stan naszego zdrowia nie ulegnie poprawie lub pogorszy się, wówczas powinniśmy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej. Może okazać się, że proces leczenia nie obejdzie się bez przyjmowania antybiotyku.

Infekcja w jamie ustnej

Obrzęk twarzy często jest też wynikiem zakażenia zęba lub występującego ropnia. Wspomniana infekcja powoduje ból i tkliwość w dotkniętym obszarze. Niemal zawsze konieczna będzie wizyta stomatologiczna. Dentysta w celu leczenia przepisuje zazwyczaj odpowiednie antybiotyki, a w razie potrzeby może wykonać zabieg leczenia kanałowego polegający na usunięciu nerwu i uszkodzonej miazgi z chorego zęba.

Aby zmniejszyć dyskomfort, pacjent może spróbować płukania ust słoną wodą oraz zaopatrzyć się w dostępne bez recepty środki przeciwbólowe.

Zastoje limfy

Opuchlizna na twarzy może być niekiedy bardziej podstępna, aniżeli nam się wydaje. Jedną z przyczyn może być obrzęk limfatyczny. Skłonność do zastojów dotyczy najczęściej osób po 40 roku życia, w szczególności kobiet. Za niechlubne predyspozycje odpowiada spadek napięcia mięśnia okrężnego oka. Z zastojem limfy spotkają się najczęściej osoby prowadzące niezdrowy tryb życia czy mające trudności z przesypianiem odpowiedniej ilości godzin.

Inne przyczyny odpowiadające za opuchliznę twarzy

Obrzęki twarzy mają wiele wymiarów. Opuchlizna, choć jest pojęciem niesamowicie kolokwialnym, tak na prawdę może być spowodowana wieloma czynnikami. Poza tymi, które zostały wymienione dotychczas, można również wymienić inne przyczyny opuchlizny twarzy, do których należą m.in.:

• różnorodne stany zapalne
• bakterie gram
• ropień podokostnowy oczodołu
• niezdrowy tryb życia
• nadmiar wody w organizmie
• przebyte niedawno operacje w obrębie twarzy
• złamany nos
• promienica

Eliminacja problemów

Każdy z powyższych problemów powinien być diagnozowany i eliminowany w indywidualny sposób. Nie można podać konkretnego rozwiązania, które doprowadzi do całkowitego wyleczenia obrzęku twarzy, który pojawia się ze względu na różnorodne przyczyny. Pewne niedogodności można łagodzić stosując doraźne środki przeciwbólowe, jednak nie jest to wyjście z sytuacji na dalszą metę.

Kiedy obrzęk twarzy wymaga pomocy medycznej?

W momencie, gdy domowe sposoby nie przynoszą rezultatów w leczeniu opuchniętej twarzy lub nasz stan się pogarsza, wówczas powinniśmy niezwłocznie odwiedzić lekarza. Wykwalifikowana osoba może zlecić odpowiednie badania, przepisać specjalistyczne środki oraz przedstawić stosowne zalecenia. Najczęściej spotkamy się z antybiotykami, badaniami (np. usg ślinianek) oraz zaleceniami dotyczącymi opuchlizny na twarzy.